توکتاب شمارهی 15 – آبروی از دست رفتهی کاترینا بلوم
در توکتاب ۱5، سخن از معصومیتی بود که قربانی هیاهوی رسانه میشود.
یاران توکتاب اندکاندک رسیدند و مجری جلسه پس از معرفی کوتاه کتاب، به سراغ مهمانها رفت.
از کتاب آبروی از دست رفتهی کاترینا بلوم یک نسخهی اقتباس سینمایی هم هست و برخی مخاطبان که آن نسخه را دیده بودند، به این اقتباس هم پرداختند و برای مثال اشاره کردند به اینکه پایانبندی فیلم با کتاب تفاوتهایی دارد.
این داستان را با فیلم مالنا مقایسه کردند از این نظر که فشار تهمتهای ناروا میتواند انسانی بیگناه را به سمت جرم و خطا سوق بدهد. البته برخی مخاطبان قیاس این دو را کاملاً دقیق نمیدانستند، زیرا انگیزهی بدرفتاری با مالنا در فیلم، حسادت و طمع بود، اما در کتاب مورد نظر ما انگیزهی بدرفتاری با کاترینا بلوم، صرفاً جلب مخاطب رسانهای بود.
نکتهای که توجه مخاطبان ما را در خواندن این کتاب، جلب کرده بود، محدودیت رسانههای آن زمان بود نسبت به روزگار فعلی ما. نقد رسانه در این کتاب، به نوعی تیغ دولبه است. وجه منفی کار رسانهای در دروغپردازی و بزرگنماییهایش به درستی نقد شده، اما از سوی دیگر، همین بحث اگر به شکل درست مطرح نشود، ممکن است به محدودیت آزادی بیان رسانه منتهی شود.
برخی حاضران این اثر را متضمن نقد به فساد سیستم قضایی و پلیس تلقی کرده بودند، اما از نظر بعضی دیگر، مشکل در این بخش نبود و فقط به کارکرد رسانه مربوط میشد.
بحثی مطرح شد دربارهی اینکه در دنیای امروز هم شبیه چنین رفتارهایی در فضای مجازی دیده میشود و هجمهی افکار عمومی گاهی سبب نابودی برخی افراد میشود. شاید بهترین کار این باشد که در حوزههایی که اطلاع و آگاهی کافی نداریم، دخالت نکنیم و به خصوص، دنبالکنندهی اخبار زرد نباشیم.
مسئلهی جالب توجه دیگر، بحث حرمت و پوشیدگی زندگی خصوصی افراد به منزلهی نوعی حق انسانی بود که در داستان این کتاب، پردهدریهای رسانهای آن را نقض میکرد.
ما گاهی فراموش میکنیم که ممکن است خود ما هم اگر در شرایط خاصی قرار بگیریم، همان کاری را انجام بدهیم که دیگری را بابت آن سرزنش میکنیم. گاهی که در چنین موقعیتی قرار میگیریم، انگار ناگهان متوجه این واقعیت میشویم.
از طرف دیگر، باید حواسمان باشد که خیلی چیزها در تبدیل شدن انسانها به مجرم نقش دارند. حتی شکل و موقعیت محل سکونت انسان ممکن است در سوق دادن او به سوی جرم و جنایت مؤثر باشد.
هر کدام از ما یک قاتل یا دیکتاتور درون داریم که وقتی موقعیت مناسب پیدا کند، میتواند خودش را نشان بدهد. آنچه میتواند ما را از این هیولای درونی محافظت کند، آگاهی است، تفکر انتقادی و نیز همدلی.
در این جلسه، به اقتضای بحث، کتابها و فیلمهای متعددی معرفی شد، از جمله کتاب اطاعت از اتوریته از استنلی میلگرام و فیلم بیهمهچیز به کارگردانی محسن قرایی.
در پایان جلسه، برای انتخاب کتاب توکتاب ۱۶ رایزنیهایی صورت گرفت و کتابهایی مطرح شد.
بعدتر، با رأیگیری در گروه تلگرامی توکتاب، کتاب ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد از فروغ فرخزاد انتخاب شد و با توجه به حجم آن، قرار شد فقط همان شعر ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد از این مجموعه موضوع بحث جلسهی بعد باشد.
وعدهی دیدار ما: سهشنبه 26 دی 1402 در خانهی توکا.
به امید دیدارتان!
لینک دریافت کتاب
سایر جلسات توکتاب
توکتاب شمارهی 38 – دوست بازیافته از فرد اولمن
-
توکتاب شمارهی 36 – مادر و پنجاه سال زندگی در ایران
21 مرداد 1403 -
توکتاب شمارهی 35 – ایتالیا و اصفهان
10 مرداد 1403
دیدگاهتان را بنویسید