توکتاب شماره‌ی 16 – ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد

توکتاب 16 گرم و سرشار بود. مجری کمی دیر رسید و تا رسیدن او، مهمانان کمی از شعر «ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد» را با صدای شاعر، فروغ فرخزاد، شنیدند. توکایی‌ها میزبان مهمانان تازه‌ای بودند، از خراسان جنوبی و اتریش، شاعر و مدیر و معمار و مربی ورزش، دانش‌جو و استاد دانشگاه، خانه‌دار و شاغل. همه آمده بودند که از فروغ بگویند و بشنوند.

مجری که رسید، اشاره کرد که سنت دورهمی توکتاب آن است که تمام حاضران به ترتیب و به هر شکلی که مایل باشند، دیدگاه خودشان را درباره‌ی کتاب و تجربه‌شان را از آن بگویند و با توجه به تعداد بیش‌ترِ حاضران این جلسه، مقدمات را حذف می‌کنیم تا بیش‌تر بشنویم.

آغاز گفت‌وگو با مهمان ما از اتریش، خانمی 68 ساله، تحصیل‌کرده و زیبا بود. ایشان برایمان از تجربه‌ی جلسات مشابهی در اتریش گفتند که همسر فقیدشان در آن جلسات سخن‌رانی می‌کرده است و خبر این جلسه‌ی توکتاب برای ایشان به همین دلیل جالب بوده است.

بیش‌تر حاضران جلسه به وجه ساختارشکنانه‌ی شخصیت فروغ اشاره کردند. جالب بود که برخی حتی بدون این‌که اشعار او را خوانده باشند، با توجه به شناختی که از زندگی او داشتند، از او الگو گرفته بودند.

یکی از دوستان اشاره می‌کرد که در خوانش شعر فروغ، برایش این پرسش مطرح بوده که آیا شعر ایمان بیاوریم… شعر ناامیدانه‌ای است. پاسخ این پرسش از دید ایشان منفی بود. از دید ایشان اگر فروغ ناامید می‌بود، حتی سؤال نمی‌کرد، اما این شعر مملو از پرسش است. در تجربه‌ی این دوست ما پرسش آخر شعر، جایی است که به امید می‌رسد، امیدی آگاهانه و انقلابی که بنیاد آن ناامیدی از آن چیزهایی است که باید از آن‌ها قطع امید کرد (مثلا نجات‌دهنده‌ای که در گور خفته است).